بررسی ۸ تفاوت UI و UX (رابط کاربری و تجربه کاربری)

اگر اندکی در دنیای وب، اپلیکیشن، طراحی و محصول مطالعاتی داشته باشید، احتمال خیلی زیاد تا کنون بارها و بارها دو اصطلاح UI و UX یا رابط کاربری و تجربه کاربری به گوشتان خورده است؛ در این مطلب به بررسی ۸ تفاوت ui و ux (رابط کاربری و تجربه کاربری) می‌پردازیم.

رابط کاربری و تجربه کاربری یکی هستند؟

بسیاری تصور می‌کنند که این دو اصطلاح در واقع یک اصطلاح واحد هستند یا هردوی آن‌ها یک پوزیشن محسوب می‌شوند و انجام آن‌ها همواره وظیفه‌ی یک فرد خواهد بود؛ اما رابط کاربری و تجربه کاربری دو دنیای متفاوت محسوب می‌شوند که تقاطع‌هایی بایکدیگر دارند.

UI UX چیست؟

اصطلاح UI که مختصرشده‌ی User Interface است به معنی رابط کاربری، رابط تعامل کاربر با سیستم محسوب می‌شود.

وظیفه‌ی طراح رابط کاربری، طراحی این رابط با المان‌های گرافیکی است تا کاربر به‌کمک آن‌ها، با کد نوشته‌شده‌ی سیستم ارتباط برقرار کند. پس از اینکه طراح رابط کاربری کارش را به اتمام رساند، توسعه دهنده‌ی Front-End، رابط طراحی شده را به کُد تبدیل می‌کند تا با آن بخشی از سیستم که توسط کاربر قابل مشاهده نیست در ارتباط باشد.

در واقع هرچیزی از ظاهر یک وب‌سایت که مشاهده می‌کنید، نتیجه‌ی زحمات طراح رابط کاربری یا UI Designer در راستای طراحی رابط کاربری محسوب می‌شود. تمامی این نکات در دوره طراحی رابط کاربری مدرسه کارو گفته شده است.

اصطلاح UX که مختصرشده‌ی User Experience به معنی تجربه کاربری است، به هر تجربه‌ای که کاربر از استفاده از یک وب‌سایت، اپلیکیشن یا محصول دارد می‌گویند.

وظیفه‌ی طراح تجربه کاربری این است که با شناخت مسیرهایی که کاربر در استفاده از یک محصول طی می‌کند، بهترین و بهینه‌ترین مسیر را برای کاربر خلق کند تا علاوه‌بر فراهم آوردن راحتی و دسترسی‌پذیری برای کاربر، شرکت را نیز در رسیدن به اهدافش همراهی کند. پیشنهاد می شود مقاله دیگر ما درباره چگونه ui ux کار شویم را بخوانید.

تفاوت UI و UX در چیست؟

حال که شناخت بهتری به هر دو حوزه پیدا کردیم، اجازه دهید با جزئیات بیشتری به تفاوت UI و UX بپردازیم تا درک بهتری از وظایف یک طراح تجربه کاربری و یک طراح رابط کاربری و تفاوت‌های میان وظایف آن‌ها داشته باشیم.

طراح تجربه کاربری درواقع در مرحله‌ی اول باید با نیازسنجی مخاطب و کسب اطلاعات کافی از محصول، به این پرسش که چرا یک کاربر به استفاده از این محصول رجوع می‌کند پاسخ مناسبی دهد و به کمک پاسخ پیدا شده، به بهینه‌سازی محصول برای استفاده‌ی کاربر بپردازد.

به‌عنوان مثال در صورتی که ما طراح تجربه کاربری یک فروشگاه اینترنتی باشیم، یکی از گام‌هایی که می‌توانیم برای بهبود تجربه‌ی کاربر برداریم، قرار دادن دسته‌بندی‌های گوناگون و فیلترهای کاربردی برای کاربر است تا میان انبوهی از محصولات، به راحتی موفق به پیدا کردن محصول مدنظرش شود.

طراح تجربه کاربری در پروسه‌ی کاری خود، برای عملی کردن شیوه‌های بهبود تجربه کاربر، باید با بخش‌های گوناگونی نظیر تیم طراحی رابط کاربری، تیم توسعه، تیم مارکتینگ و پشتیبانی در ارتباط باشد.

در سوی دیگر، طراح رابط کاربری قرار دارد که با توجه به داده‌های کسب‌شده از رصد کاربر توسط طراح تجربه کاربری، با قرار دادن المان‌های گوناگون روی وب‌سایت، سعی می‌کند سایتی زیبا را برای ارائه به کاربر تهیه کند که نتیجه‌ی تعامل طراح رابط کاربری با طراح تجربه کاربری، سایتی زیبا و در عین حال بهینه برای استفاده‌ی کاربر خواهد بود.

درواقع تعامل بین طراح تجربه کاربری و طراح رابط کاربری انکارناپذیر است؛ اما به‌طور عادی این دو وظیفه، الزاما از وظایف یک فرد محسوب نمی‌شوند. در سازمان‌های بزرگ، معمولا طراحی تجربه کاربری و طراحی رابط کاربری به‌دلیل اینکه دو دنیای کاملا متفاوت دارند، تیم‌های مستقل خودشان را دارا هستند؛ اما در سازمان‌هایی با ابعاد کمتر، ممکن است یک نفر که در هر دو حوزه دانش کافی دارد، به‌طور همزمان وظایف طراحی رابط کاربری و طراح تجربه کاربری را داشته باشد. 

حال برای درک ملموس‌تر تفاوت UI UX به تصویر زیر توجه کنید:

همانطور که در تصویر مشاهده می‌کنید، ممکن است که محصول قرار گرفته در تصویر سمت چپ شکیل‌تر و جذاب‌تر به‌نظر برسد، اما درواقع استفاده از محصولی که در سمت راست قرار گرفته است راحت‌تر خواهد بود. پیشنهاد می شود دوره آموزش Ui Animation کارواسکول را دنبال کنید.

برخی از سوالات متداول

1. تفاوت ui و ux در چیست؟

هرچیزی از ظاهر یک وب‌سایت که مشاهده می‌کنید، نتیجه‌ی زحمات طراح رابط کاربری یا UI Designer محسوب می‌شود و اصطلاح UX که مختصرشده‌ی User Experience به معنی تجربه کاربری است، به هر تجربه‌ای که کاربر از استفاده از یک وب‌سایت، اپلیکیشن یا محصول دارد می‌گویند.

2. رابط کاربری و تجربه کاربری یکی هستند؟

بسیاری تصور می‌کنند که این دو اصطلاح در واقع یک اصطلاح واحد هستند یا هردوی آن‌ها یک پوزیشن محسوب می‌شوند و انجام آن‌ها همواره وظیفه‌ی یک فرد خواهد بود؛ اما رابط کاربری و تجربه کاربری دو دنیای متفاوت محسوب می‌شوند که تقاطع‌هایی بایکدیگر دارند.